Bijverdienen als werknemer in België is een aantrekkelijke manier om financieel meer mogelijkheden te krijgen. Het is geen geheim dat de Belgische belastingdruk één van de hoogste ter wereld is. Daarom zoeken veel mensen naar meer financiële ademruimte. Zeker wanneer crisis na crisis elkaar lijken op te volgen, kan een tweede inkomen een geruststelling zijn. Toch is het niet voor iedereen duidelijk wat de Belgische fiscus onder onbelast bijverdienen verstaat en wanneer je beter zelfstandig in bijberoep zou moeten worden. We mogen bijklussen, een flexi-job opstarten en zelfs occasioneel bijverdienen, maar wat betekent dat allemaal voor onze portemonnee? Bijverdienen in Belgenland, een overzicht.
Waarom bijverdienen?
Door onvoldoende financiële middelen zijn er al heel wat nare dingen gebeurd. Mensen zijn ongelukkig, koppels gaan uit elkaar en er zijn schrijnende gevallen, waarbij de afloop catastrofale gevolgen heeft veroorzaakt. We kunnen wel zeggen dat geld niet belangrijk is, maar degene die op droog zaad zit, moet die mening enigszins bijschaven. Ik spreek uit ervaring wanneer ik zeg dat er tijden in mijn leven zijn geweest, waarbij iedere dag een strijd leek en dat die strijd vooral met mijn financiële mogelijkheden te maken had. Veel mensen zullen zich hierin herkennen. Op sommige dagen open je met angst de brievenbus, want wat als de postbode weer een rekening heeft achtergelaten?
We kunnen zeuren over hoge belastingschijven, dat de regering ons massaal geld kost en zelfs over de weinige kansen die werknemers krijgen, als ze voor zichzelf wat meer financiële ademruimte willen creëren. Toch leven we het leven waar andere “minder ontwikkelde landen” van dromen. Soms zijn we zo gewoon aan onze levensstandaard dat we niet langer beseffen hoe goed we het wel hebben. Het gevoel van te mogen bijklussen zou een gevoel van dankbaarheid mogen oproepen. Uiteindelijk zijn onze mogelijkheden om bij te verdienen onbeperkt en kunnen we er zelfs rijk mee worden.
Bijverdienen zonder zelfstandige te worden
Zelfstandige worden is niet aan iedereen gegeven. Niet dat bepaalde mensen het niet zouden kunnen, maar het is begrijpelijk dat sommige bijverdieners de administratieve rompslomp willen vermijden. Gelukkig zijn er mogelijkheden om meer geld te creëren zonder dat we een ondernemingsnummer moeten aanvragen.
Particuliere verkopen
Als we ons huis doorlopen zien we wat we door de jaren heen hebben vergaard. Het is soms pas bij een verhuis dat we opmerken hoeveel onnodige dingen we wel bezitten. Private overschotten zijn zaken die we niet langer gebruiken of die we in een impulsaankoop hebben aangeschaft. Zolang u die goederen niet hebt aangekocht, zelf hebt geproduceerd of hebt gekweekt met het oog ze achteraf te verkopen, kunnen we over een particuliere verkoop spreken. U mag bijvoorbeeld geen lot broeksriemen aankopen, om die achteraf met winst te verkopen, noch is het toegelaten om zelf armbanden te maken en door te verkopen.
We kunnen pas over een particulier bezit spreken indien dat bezit zonder financiële bedoelingen is aangekocht. Over iemand die oude Playstation spelletjes op een tweedehandssite verkoopt, die uit het eigen bezit voortvloeien, zal de fiscus geen zaak maken, maar wel als die spelletjes zijn aangekocht met het oog op de verkoop. Zo is de particulier die zijn tweedehandsauto aanbiedt volledig in regel, maar niet als die wagen is aangekocht om er winst uit te slaan.
Tevens moeten we opmerken dat de verkoop een occasioneel karakter moet hebben. Onder occasioneel verstaan we dat de verkoop geen repetitief karakter heeft. Sta dus geen jaar lang met de verkoop van planten op een tweedehandssite, want dat accepteert de fiscus niet.
Occasionele inkomsten
We spreken over een occasionele activiteit of divers inkomen, wanneer men uitzonderlijk los van zijn beroep een inkomen verwerft. Een vereniging vraagt jou als spreker op een evenement en biedt daarvoor geld aan of u bent hobbyfotograaf en verkoopt eenmalig een werk voor de bruiloft van uw nicht. Vooral het uitzonderlijk karakter van deze inkomsten zijn van belang. Wanneer diezelfde hobbyfotograaf maandelijks één werk verkoopt, spreken we niet langer over een occasionele activiteit. Deze hobbyfotograaf zal dan zelfstandige in bijberoep moeten worden.
De fiscus kijkt ook naar de omvang van de activiteit, de bedoeling, de voorbereiding en organisatie, de investering en het verband met de beroepsactiviteit.1 Zolang er geen verband is met het beroep dat je in loondienst uitvoert zal er geen haan naar kraaien. Een divers inkomen geef je aan in de personenbelasting en wordt aan een tarief van 33%, belast, tenzij de marginale belastingvoet lager ligt. Ook prijzen vallen onder deze categorie. Je betaalt hierop geen sociale bijdragen.
Niet commerciële verkopen
De Vlaamse regering heeft nog een aparte onderverdeling gemaakt. Er bestaan namelijk ook occasionele verkopen zonder commercieel doel. We denken hier vooral aan sociale, culturele, educatieve, sportieve of menslievende doelen.2 Er is bijvoorbeeld een ramp gebeurd, waarbij humanitaire hulp noodzakelijk is en men verkoopt boeketten bloemen om deze mensen te steunen. We spreken hier dan niet over het drijven van handel, waardoor men u niet als zelfstandige zal beschouwen. Wel heeft u een vergunning niet-commerciële verkoop nodig.
U mag dan overal in Vlaanderen verkopen met het oog dat doel te steunen, zolang de gemeentelijke- en/of privaatrechtelijke regels worden nageleefd. Voor online verkopen heeft u geen vergunning nodig.
Flexi-job
Om het zwartwerk tegen te gaan zijn er verschillende initiatieven ondernomen. De flexi-job heeft de laatste jaren aan populariteit gewonnen. Wie minstens 4/5 werkt en niet onder één of ander statuut (zoals bv. ouderschapsverlof) valt, heeft de kans om belastingvrij bij te verdienen. Ook gepensioneerden mogen een flexi-job uitvoeren. In tegenstelling tot de zelfstandige in bijberoep bouwt de flexi-job werknemer sociale rechten op en hoeft op zijn inkomen geen belastingen te betalen.
Wel mogen niet alle werkgevers op flexi-jobbers een beroep doen. Alleen werkgevers in de horeca en detailhandel mogen flexi-jobs aanbieden. Sinds 1 januari 2023 heeft men de lijst met andere sectoren zoals sport, podiumkunsten en de zorgsector uitgebreid. Men moet minstens 3u en max. 9u per dag als flexijobber aan de slag gaan. De werkuren worden geregistreerd. Het loon van de flexi-job hoef je niet in de personenbelasting in te vullen, waardoor je ook niet in een hogere belastingschijf kan terechtkomen. Bruto is met andere woorden netto.
Werken voor een vereniging
België is niet alleen een land met hoge belastingen, maar vooral een land dat veel verenigingen telt. Voor de sport en de socioculturele sector is er een speciaal fiscaal gunstregime van toepassing.
We spreken over verenigingswerk wanneer men voor een sociëteit zonder winstoogmerk gaat werken. Het gaat hier wel over tijdelijke activiteiten. Op de website Verenigingswerk vindt u een globaal overzicht voor welke activiteiten dit van toepassing is en aan welke voorwaarden u moet voldoen.
Bijklussen via het deeleconomieplatform
Je hebt ze vast in het straatbeeld al opgemerkt. Bezorgers van boodschappen, broodjes, pizza, frieten, sushi en andere lekkernijen die voor een kleine bijdrage eten aan huis brengen. Zij zijn onderdeel van één of ander deeleconomieplatform.
De inkomsten uit de deeleconomie (als bedoeld in artikel 90, eerste lid, 1°bis, WIB 92) die vanaf 1 januari 2021 worden betaald of toegekend zijn opnieuw belastbaar tegen het tarief van 20 % na aftrek van 50 % forfaitaire kosten.
Federale overheidsdienst financiën
Deeleconomie bestaat al even. Hierbij gaat men geen goederen bezitten, maar net delen. Men gaat gezamenlijk iets creëren, produceren of distribueren. Vaak zal de samenhang van zulke organisaties door een informaticaplatform worden ondersteund.
Auteursrechten en royalty’s
Voor de schrijvers onder ons is er een aparte regeling uitgewerkt. Auteursrechten en royalty’s worden als roerend inkomen beschouwd en zijn dus niet onderhevig aan sociale bijdragen. Enige uitzondering hierop is wanneer auteursrechten en/of royalty’s je enige vorm van inkomen zijn en je met andere woorden geen statuut hebt. In dat geval moet je wel een zelfstandige activiteit beginnen, waardoor je ook sociale bijdragen verschuldigd bent.
De uitgever zal in de meeste gevallen reeds 15% roerende voorheffing afhouden, maar toch ben je verplicht om auteursrechten en/of royalty’s in je belastingen aan te geven. Hoe deze inkomsten precies in de personenbelasting moeten worden ingevuld, vindt u hier terug.
Daarnaast kunnen auteurs een kostenforfait op het ontvangen inkomen aangeven. Het saldo zal aan 15% roerende voorheffing worden belast.
Bijverdienen als zelfstandige in bijberoep
Zoals je ziet zijn er heel wat vormen waaronder je voordelig kan bijverdienen. Wel zijn de meeste bijverdieningsmodellen aan strenge regels onderhevig. Het is begrijpelijk dat je die onbeperktheid wil wegwerken en dat doe je door als zelfstandige in bijberoep aan de slag te gaan.
Als we het statuut van zelfstandige nog maar horen gaan er heel wat alarmbelletjes klinken. We horen soms van rijke zelfstandigen die zich alles kunnen permitteren, maar er zijn duizenden andere verhalen, die het niet zo goed doen. Dan zwijgen we nog over ondernemers die overkop gaan en in schuldbemiddeling terechtkomen.
Vooraleer we beginnen panikeren is het goed om alles op een rijtje te zetten. In België is er namelijk een mogelijkheid waarbij je vrijwel geen risico loopt, nl. het statuut van de zelfstandige in bijberoep.
Wat is een zelfstandige in bijberoep?
Voor wie al werkt en van het zelfstandig zijn wil proeven is het statuut van zelfstandige in bijberoep in het leven geroepen. In je vrije uurtjes ga je dan aan de slag als zelfstandige, waarbij je een extra inkomen beoogt. Het grote voordeel van zelfstandige in bijberoep is dat je alle voordelen van een zelfstandige in hoofdberoep hebt, maar dat je sociale lasten en boekhoudkosten meestal een pak lager liggen. Mensen die minder dan 1815,41€ per jaar verdienen betalen zelfs geen sociale lasten. Onder de 25.000€ omzet kan je zelfs kiezen om niet BTW plichtig te zijn, waardoor je natuurlijkerwijs ook geen BTW zal kunnen aftrekken.
Wat zijn de voordelen?
Als zelfstandige bouw je een extra inkomen op. U hoeft zich niet langer zorgen te maken of de fiscus uw activiteiten negatief zal beoordelen, want u bent zelfstandige en mag volgens de wet handel drijven. De uitgaven in het teken van uw bijberoep zijn fiscaal aftrekbaar. Wie toch meer dan 25.000€ verdient en BTW plichtig is kan zijn btw aftrekken. Door zelfstandige in bijberoep te worden kan de stap naar een eventueel volwaardig ondernemerschap sneller worden gezet.
Wat zijn de nadelen?
Toch is het niet allemaal rozengeur en maneschijn. Er zijn ook een paar nadelen aan het statuut van de zelfstandige in bijberoep. Met de sociale bijdragen die u betaalt bouwt u geen extra sociale rechten op. Men noemt ze dan ook solidariteitsbijdragen. U wordt mogelijk zwaarder belast als u door uw zelfstandig beroep in een hogere belastingschijf terechtkomt. Een zelfstandige activiteit kan tevens een invloed op uw privésfeer hebben, omdat u simpelweg meer zal moeten werken.
Hoeveel mag je als zelfstandige in bijberoep verdienen?
Je mag als zelfstandige in bijberoep zoveel verdienen als je wilt. Natuurlijk zal je meer sociale bijdragen moeten betalen naargelang je inkomen stijgt. Een vennootschap kan een oplossing zijn wanneer je inkomen de lucht inschiet, maar voor de meeste bijberoepers zal de eenmanszaak volstaan. Alleen het gegeven dat je onbeperkt kunt bijverdienen kan een stimulans zijn om er volledig voor te gaan.
Influencer? Blogger? Youtuber?
De laatste jaren zijn er heel wat nieuwe manieren bijgekomen om online bij te verdienen. Influencers zijn in opmars. Voor al deze vormen van inkomen heeft de fiscus een eigen regeling uitgewerkt. In de meeste gevallen betekent dit echter dat je op zijn minst zelfstandige in bijberoep zal moeten worden, wanneer er één of ander inkomen (bijvoorbeeld reclame) uit je activiteiten voortvloeit. Dat deze nieuwe vormen door de fiscus met argusogen worden gevolgd is niet abnormaal. Kijk maar eens naar de zusjes D’ Amelio die in een jaar tijd 25 miljoen euro verdienden met tik tok filmpjes. Als je één van deze digitale paden wilt bewandelen is het dus aan te raden om het statuut van zelfstandige aan te nemen.
Voor wie graag langs sociale media een groot inkomen wil genereren is de cursus Social Media Fortuin een aanrader. De docent verdient dankzij zijn technieken maandelijks meer dan 5000€. Facebook, Youtube, Instagram, TikTok, Pinterest, Snapchat en LinkedIn komen allemaal aan bod.
Wat je vooral niet moet doen!
Torenhoge belastingen hebben er in België toe geleid dat de Belg een creatieve belastingbetaler is geworden. Laat dat wel geen reden zijn om de wettelijke regels aan je laars te lappen. Zwartwerken zorgt niet alleen voor een destabilisering van de economie, maar uiteindelijk worden de meeste zwartwerkers vroeg of laat gepakt, waarbij ze hoge sommen aan de fiscus kunnen terugbetalen.
Ik weet het. Belastingen betalen doet niemand graag, maar bekijk het op deze manier. Door jouw bijdragen worden heel wat mensen geholpen, waaronder je eigen familie en vrienden. Ondernemers al dan niet in bijberoep zorgen voor een gezonde economie en een regulering van de prijzen. Denk dus tweemaal na vooraleer je besluit om in het zwart te gaan werken. Tegenwoordig zijn er zoveel mogelijkheden dat het risico alleen niet tegen de voordelen opweegt.
Conclusie
Bijverdienen doen we in de eerste plaats om er beter van te worden. De Belgische staat heeft veel mogelijkheden voorzien om een centje bij te verdienen. Gaande van particuliere verkopen, occasionele inkomsten, Flexi-job, verenigingswerk, bijklussen via een deeleconomieplatform of door bv. zelf een eigen product zoals een boek in omloop te brengen.
Voor wie van zijn hobby zijn beroep wil maken, is zelfstandige in bijberoep de springplank naar volwaardig ondernemerschap. Ook influencers, bloggers en Youtubers kunnen op die manier een aardige zakcent bijverdienen.
Leg al deze opties niet zomaar naast je neer. Het zwartwerk is niet langer van deze tijd, omdat heel wat nieuwe bijverdieningsmodellen de voordelen ervan hebben overgenomen. Tevens is de pakkans enorm groot en zal je uiteindelijk alles mogen terugbetalen, met mogelijk een boete daarbovenop.
Wees dus slim, neem het systeem dat voor jou de meeste voordelen biedt en ga ervoor, want elk extra inkomen is mooi meegenomen.
Ik ben benieuwd naar jullie ervaringen. Laat hieronder gerust een vraag of reactie na.
Foto door Jenny Ueberberg
Bronnen:
- Cultuurloket, 16 juni 23, Occasionele inkomsten, geraadpleegd op 05/08/2023
- Vlaanderen.be, Bijverdienen zonder zelfstandige te worden, geraadpleegd op 05/08/2023
Doneren is geven en doet zoveel meer dan je denkt. Elke euro heeft de kracht om het leven van jou en zoveel anderen te helpen.
Een reactie achterlaten